||om tat sat||

॥ओम् तत् सत्॥
सुंदरकांड.
अथ नवमस्सर्गः

स॥ मारुतात्मजः हनुमान् तस्य आलयवरिष्ठस्य मध्ये विपुलं आयतं भवनं श्रेष्टं ददर्श॥ राक्षसेंद्रस्य भवनं तत् बहुप्राशाद संकुलं अर्थ योजन विस्तीर्णम् योजनं आयतम् ( अस्ति)॥ अरिसूदनः हनुमान् आयतलोचनं वैदेहीं सीतां मार्गमाणः सर्वतः परिचक्राम तु ॥ अथ लक्ष्मीवान् हनुमान् उत्तमं राक्षसावासं अवलोकयन् राक्षसेंद्र निवेशनं अससाद॥

तत् भवनं चतुर्विषाणैः तथैव त्रिविषाणैः द्विरदैः गजैः परिक्षिप्तं असंबाधं उदायुधैः रक्ष्यमाणं अस्ति॥ तत् रावणस्य निवेशनं पत्नीभिः विक्रम्य आहृताभिः राजकन्याश्च राक्षसीभिश्च आवृतम्॥ तत् रावणस्य निवेशनम् नक्रमकराकीर्णं तिमिंगिळझुषाकुलम् वायुवेग समाधूतं पन्नगैः सागरं इव अस्ति॥ या लक्ष्मी वैश्रवणे या हरिवाहने इन्द्रे च अस्ति सा सर्वा लक्ष्मी रावणगृहे नित्यमेव अनपायिनी अस्ति॥ राज्ञः कुबेरस्य या वरुणस्य या यमस्य ऋद्धिः तादृशी ऋद्धिः तद्विशिष्ठा वा ऋद्धिः इह रक्षो गृहे अस्ति॥

तदा पवनात्मजः तस्य हर्म्यस्य मध्यस्थं सुनिर्मितं बहुनिर्यूहसंकीर्णम् अन्यत् वेश्म ददर्श॥ पुष्पकं नाम दिव्यं विमानं सर्व रत्न विभूषितं ददर्श ! तत् विमानं ब्रह्मणोर्थे विश्वकर्मणा कृतं हि ॥ कुबेरः पितामहात् परेण तपसा तत् विमानं लेभे। कुबेरं ओजसा जित्वा रावणः राक्षसेश्वरः लेभे ॥

पुष्पकं विमानं ईहामृगसमायुक्तैः कार्तस्वरहिरण्मयैः सुकृतैः स्तम्भैः श्रिया प्रदीप्तं इव मेरुमंदर संकाशैः उल्लिखद्भिरिव अम्बरं सर्वतः शुभाकारैः कूटागारैः समलंकृतं । तत् विश्वकर्मणा सुकृतं ज्वलनार्कप्रतीकाशं हेमसोपान संयुक्तं चारुप्रवर वेदिकम् अस्ति । तत् कांचनैः स्फाटिकैरपि जालवातयनैः युक्तं इन्द्र नील महानील मणि प्रवर वेदिकम् अस्ति॥ तत् विमानं विचित्रेण विद्रुमेण महाघनैः मणिभिश्चनिस्तुलाभिः मुक्ताभिः तलेन अभिविराजितम् । रक्तेन तपनीयनिभेन च सुपुण्यगंधिना चन्दनेन युक्तं पुष्पकं आदित्य तरुणोपपमं अस्ति ॥

विविधैः वराकरैः कूटागारैः समलंकृतं दिव्यं पुष्पकं विमानं महाकपिः आरुरोह॥ सः हनुमान् तदा तत्रस्थः दिव्यं गंधं जिघ्रत् । तत् पानभक्ष्यान्नसंभवं सम्मूर्छितं रूपवंतं अनिलमिव गंधं अस्ति ॥ स गंधः उत्तमं बंधुं बंधुरिव यत्र सरावणः तत्र तं महासत्त्वं इतः एहि इतः एहि इति उवाच इव आसीत्॥

ततः प्रस्थितः महतीं शुभां तत् वरस्त्रिय कांतामिव मनः कांतां रावणस्य शालां हनुमान् ददर्श ॥ तत् शाला मणिसोपानविकृतां हेमजाल विभूषिताम् स्फाटिकैरावृततलां दंतांतरित रूपिकां अस्ति ॥ मुक्ताभिश्च प्रवाळैश्च रूप्यचामीकरैरपि मणिस्तंभैः विभूषितां सुबहु स्तंभैः भूषितं अपि अस्ति ॥ तत् शालायां नम्रैः ऋजुभिः अत्युच्चैः समन्तात् सुविभूषितैः स्तम्भैः अत्युच्चैः पक्षैः दिवं सम्प्रस्थितामिव अस्ति ॥ तत् शाला पृथिवी लक्षणांकया कुथया आस्तीर्णं सराष्ट्र गृहमालिनीं पृथिवीमिव विस्तीर्णम् अस्ति ॥

हनमान् मत्तविहगैः नादितां दिव्यगंधाधिवासिताम् परार्ध्यास्तरणोपेतां रक्षोधिपेन निषेवितां तं शालां ददर्श॥ तत् शाला अगरुधूपेन धूम्रां विमलां हंसपाण्डुराम् इव अस्ति । पुष्पोपहारेण चित्राम् सुप्रभाम् कल्मषां कामधेनुं इव अस्ति ॥
मनः संह्लाद जननीं वर्णस्यापि प्रसादनीं शोकनाशिनीं श्रियं संजननीं इव दिव्यां ताम् शालां हनुमान् ददर्श॥
तदा रावणपालिता शाला माताइव पंचभिः इन्द्रियार्थैः पंच इन्द्रियाणि तर्पयामास ॥

अयं स्वर्गः अयं देवलोकः अयं इंद्रस्यपुरी भवेत् इति मारुतिः अमन्यत । इयं परासिद्धिः स्यात् अपि मारुतिः अमन्यत ॥

तत्र कांचनान् प्रदीपान् देवनेन महाधूर्तैः पराजितं धूर्तानिव अस्ति। प्रध्यायत धूर्तां इव अस्ति॥ दीपानां प्रकाशेन रावणस्य तेजसा च भूषणानां अर्चिभिः प्रदीप्ता इति अमन्यत॥ तत्र कुथासीनम् नानावर्णांबरस्रजम् नानावेषभूषितम् वरनारीणाम् सहस्रं वानरः अपश्यत् ॥ ते रात्रौ क्रीडित्वा उपरतं पाननिद्रावशं गतं तदा अर्थरात्रे परिवृत्ते बलवत् सुष्वाप॥ तत् शाला निःशब्दांतर भूषणम् प्रसुप्तम् निःशब्धांतर सभ्रमरं महत् पद्मवनं यथा विरुरुचे॥

मारुतिः तासां सुयोषिताम् संवृतदन्तानि मीलिताक्षाणि पद्मसुगंधिनि वदनानि अपस्यत् ॥ मत्तषट्पदाः इमानि मुख्पद्मानि फ्हुल्लानि अम्ब्बुजानिव पुनः पुनः नियतम् प्रार्थयन्ति॥ श्रीमान् महाकपिः तानि गुणतः उपपत्त्या सलिलोद्भवैः समानि इति अमन्यत । रावणस्य तस्य सा शाला ताभिः स्त्रीभिः विराजिता । ताराभिः अभिशोभिता प्रसन्ना शारदी द्यौ इव शुशुभे॥
ताभिः परिवृत्तः सः राक्षसाधिपः ताराभिः अभिसंवृत्तः श्रीमान् ह्युडुपतिः इव शुशुभे॥

याः ताराः पुण्यशेष समवृत्ताः अम्बरात् च्यवन्ते ताः कृत्स्नाः इमाः संगताः इति तदा हरिः मेने ॥ तत्र योषिताम् प्रभावर्ण प्रसादः च शुभार्चिषाम् महतीनाम् ताराणामिव सुव्यक्तम् विरेजुः॥ सा पानाव्यायम कालेषु व्यावृत्त गुरुपीन स्रक्प्रकीर्ण वर भूषणाः निद्र अपहृत चेतसः सन्ति॥ कश्चित् परमयोषितः व्यावृत्त तिलकाः कश्चित् उद्भ्रान्तनूपुराः कश्चित् पार्श्वे गळितहाराः च
अन्याः मुक्ताहारावृताः काश्चित् विस्तत्रवाससः व्याविद्धरशनादामाः वाहिताः किशोर्याः इव आसीत्॥ सुकुण्डलधराः अन्याः विच्छिन्नमृदितस्रजाः महावने गजेंद्रमृदिताः फ्हुल्लाः लता व आसीत् ॥कासांचित् योषितां स्तनमध्येषु उत्कटाः चंद्रांशुकिरणाभाः च हाराः सुप्ताः हंसा इव बभुः॥ परासांश्च वैडूर्याः पक्षिणः कादम्बाः इव अन्यासाम् हेमसूत्राणि पक्षिणः चक्रवाका इव॥ जघनैः पुलिनैः इव ताः हंसकारण्डवाकीणाः चक्रवाकोपशोभिताः आपगा इव रेजुः॥ सुप्ताः किंकिणीज्वालसंकोशाः हैमविपुलाम्बुजाः भावग्राहाः यशस्तीराः नद्या इव आबभुः॥ कासांचित् मृदुषु अंगेषु कुचाग्रेषु च संस्थिताः शुभाः भूषणराजयः भूषणानीव बभूवुः ॥ कासांचित् मुखमारुतकंपिताः अंशुकांताश्च वक्त्राणां उपरि उपरि पुनः पुनः व्याधूयन्ते॥

नानावर्णसुवर्णानां पत्नीनाम् वक्रमूलेषु ताः रुचिरप्रभाः उध्दूताः पताकाः इव रेजिरे॥ शुभार्चिषाम् कासांश्चित् योषितां कुण्डलानि अत्र मुख मारुत संसर्गात् मंदं मंदं ववल्गुश्च॥ तदा प्रकृत्या शर्करासवगंधैश्च सुरभिः सुखः तासाम् वदननिःश्वासः रावणं शिषेवे॥ कश्चित् रावण योषिताः रावणानन शंकाश्च पुनः पुनः सपत्नीनाम् मुखानि उपाजिघ्रन्॥ रावणे अत्यर्थं सक्त मनसः ता वरस्त्रियः अस्वतंत्राः तदा सपत्नीनाम् प्रियमेव आचरन् ॥ अन्याः प्रमदाः परिहार्य विभूषितान् बाहून् रम्याणि अंशुकानि उपनिधाय शिश्यिरे॥ अन्याः अन्यस्याः वक्षसि काचित् पुनः तस्याः भुजं अपरा अन्यस्याः अंकं अपरा तस्याः भुजौ शिश्यिरे॥ मदस्नेहवशानुगाः अन्योन्यस्य उरुपार्श्वकटीपृष्ठं समाश्रिताः परमनिविष्टांग्यः शिश्यिरे॥ अन्योन्य भुजसूत्रेण ग्रथिता सा स्त्रीमाला सूत्रे ग्रथिता मत्तषट्पदाः मालेव शिश्यिरे ॥ अन्योन्यमालाग्रथितम् संसक्त कुसुमोच्चयम् व्यतिवेष्टित सुस्कंधं अन्योन्य भ्रमराकुलम् रावणस्य तत् स्त्रीवनं माघवे मासि वायुसेवनात् फुल्लानाम् लतानाम् अन्योन्यमालाग्रथितम् अन्योन्यभमराकुलम् उद्धतम् वनम् इव आसीत् ॥ तदा तासां योषिताम् भूषणांगांबर स्रजाम् विवेकः संयुक्तं आधातुम् उचितेष्वपि न शक्यः॥

रावणे सुखसंविष्टे विविधप्रभाः ताः स्त्रियः ज्वलंतः कांचनाः दीपाः इव अनिमिषाः प्रेक्षंत इव आसीत्॥ राजर्षि पित्रुदैत्यानाम् गंधर्वाणां योषितः राक्षसानाम् याः कन्याः तस्य कामवशानुगताः । सर्वाः ताः स्त्रियः युद्धकामेन रावणेन हृताः समदाः काश्चित् मदनेन मोहिताः एव आगताः॥ वरार्हं तां जनकात्मजां विना तत्र काश्चित् प्रमदा वीर्योपपन्नेन प्रसह्य लब्धा न गुणेन अन्यकामापि च न अन्यपूर्वाच न ॥ तस्य भार्या अकुलीना न च अभवत् । हीनरूपाच न । अदक्षिणा च न । अनुपचारयुक्ता च न ॥ हीनसत्त्वा च न । कान्तस्य न कामनीया॥

इमाः राक्षसराजभार्याः यथा राघवपत्नी ईदृशी अस्य सुजाताम् इति साधुबुद्धेः हरीश्वरस्य बुद्धिस्तु बभूव ॥
सः आत्तरूपः पुनश्च अचिन्तयत् । सीता ध्रुवं गुणतः विशिष्ठा । अथ महात्मा अयं लंकेश्वरः अस्यां अनार्य कार्यं कृतवान् कष्टम् इति ॥

इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे आदिकाव्ये वाल्मीकीये
चतुर्विंशत् सहस्रिकायां संहितायाम्
श्रीमत्सुंदरकांडे नवमस्सर्गः॥
||ओम् तत् सत्॥

 

||ఓమ్ తత్ సత్||
సుందరకాండ.
అథ నవమస్సర్గః

స|| మారుతాత్మజః హనుమాన్ తస్య ఆలయవరిష్ఠస్య మధ్యే విపులం ఆయతం భవనం శ్రేష్టం దదర్శ|| రాక్షసేంద్రస్య భవనం తత్ బహుప్రాశాద సంకులం అర్థ యోజన విస్తీర్ణమ్ యోజనం ఆయతమ్ ( అస్తి)|| అరిసూదనః హనుమాన్ ఆయతలోచనం వైదేహీం సీతాం మార్గమాణః సర్వతః పరిచక్రామ తు || అథ లక్ష్మీవాన్ హనుమాన్ ఉత్తమం రాక్షసావాసం అవలోకయన్ రాక్షసేంద్ర నివేశనం అససాద||

తత్ భవనం చతుర్విషాణైః తథైవ త్రివిషాణైః ద్విరదైః గజైః పరిక్షిప్తం అసంబాధం ఉదాయుధైః రక్ష్యమాణం అస్తి|| తత్ రావణస్య నివేశనం పత్నీభిః విక్రమ్య ఆహృతాభిః రాజకన్యాశ్చ రాక్షసీభిశ్చ ఆవృతమ్|| తత్ రావణస్య నివేశనమ్ నక్రమకరాకీర్ణం తిమింగిళఝుషాకులమ్ వాయువేగ సమాధూతం పన్నగైః సాగరం ఇవ అస్తి|| యా లక్ష్మీ వైశ్రవణే యా హరివాహనే ఇన్ద్రే చ అస్తి సా సర్వా లక్ష్మీ రావణగృహే నిత్యమేవ అనపాయినీ అస్తి|| రాజ్ఞః కుబేరస్య యా వరుణస్య యా యమస్య ఋద్ధిః తాదృశీ ఋద్ధిః తద్విశిష్ఠా వా ఋద్ధిః ఇహ రక్షో గృహే అస్తి||

తదా పవనాత్మజః తస్య హర్మ్యస్య మధ్యస్థం సునిర్మితం బహునిర్యూహసంకీర్ణమ్ అన్యత్ వేశ్మ దదర్శ|| పుష్పకం నామ దివ్యం విమానం సర్వ రత్న విభూషితం దదర్శ ! తత్ విమానం బ్రహ్మణోర్థే విశ్వకర్మణా కృతం హి || కుబేరః పితామహాత్ పరేణ తపసా తత్ విమానం లేభే| కుబేరం ఓజసా జిత్వా రావణః రాక్షసేశ్వరః లేభే ||

పుష్పకం విమానం ఈహామృగసమాయుక్తైః కార్తస్వరహిరణ్మయైః సుకృతైః స్తమ్భైః శ్రియా ప్రదీప్తం ఇవ మేరుమందర సంకాశైః ఉల్లిఖద్భిరివ అమ్బరం సర్వతః శుభాకారైః కూటాగారైః సమలంకృతం | తత్ విశ్వకర్మణా సుకృతం జ్వలనార్కప్రతీకాశం హేమసోపాన సంయుక్తం చారుప్రవర వేదికమ్ అస్తి | తత్ కాంచనైః స్ఫాటికైరపి జాలవాతయనైః యుక్తం ఇన్ద్ర నీల మహానీల మణి ప్రవర వేదికమ్ అస్తి|| తత్ విమానం విచిత్రేణ విద్రుమేణ మహాఘనైః మణిభిశ్చనిస్తులాభిః ముక్తాభిః తలేన అభివిరాజితమ్ | రక్తేన తపనీయనిభేన చ సుపుణ్యగంధినా చన్దనేన యుక్తం పుష్పకం ఆదిత్య తరుణోపపమం అస్తి ||

వివిధైః వరాకరైః కూటాగారైః సమలంకృతం దివ్యం పుష్పకం విమానం మహాకపిః ఆరురోహ|| సః హనుమాన్ తదా తత్రస్థః దివ్యం గంధం జిఘ్రత్ | తత్ పానభక్ష్యాన్నసంభవం సమ్మూర్ఛితం రూపవంతం అనిలమివ గంధం అస్తి || స గంధః ఉత్తమం బంధుం బంధురివ యత్ర సరావణః తత్ర తం మహాసత్త్వం ఇతః ఏహి ఇతః ఏహి ఇతి ఉవాచ ఇవ ఆసీత్||

తతః ప్రస్థితః మహతీం శుభాం తత్ వరస్త్రియ కాంతామివ మనః కాంతాం రావణస్య శాలాం హనుమాన్ దదర్శ || తత్ శాలా మణిసోపానవికృతాం హేమజాల విభూషితామ్ స్ఫాటికైరావృతతలాం దంతాంతరిత రూపికాం అస్తి || ముక్తాభిశ్చ ప్రవాళైశ్చ రూప్యచామీకరైరపి మణిస్తంభైః విభూషితాం సుబహు స్తంభైః భూషితం అపి అస్తి || తత్ శాలాయాం నమ్రైః ఋజుభిః అత్యుచ్చైః సమన్తాత్ సువిభూషితైః స్తమ్భైః అత్యుచ్చైః పక్షైః దివం సమ్ప్రస్థితామివ అస్తి || తత్ శాలా పృథివీ లక్షణాంకయా కుథయా ఆస్తీర్ణం సరాష్ట్ర గృహమాలినీం పృథివీమివ విస్తీర్ణమ్ అస్తి ||

హనమాన్ మత్తవిహగైః నాదితాం దివ్యగంధాధివాసితామ్ పరార్ధ్యాస్తరణోపేతాం రక్షోధిపేన నిషేవితాం తం శాలాం దదర్శ|| తత్ శాలా అగరుధూపేన ధూమ్రాం విమలాం హంసపాణ్డురామ్ ఇవ అస్తి | పుష్పోపహారేణ చిత్రామ్ సుప్రభామ్ కల్మషాం కామధేనుం ఇవ అస్తి ||
మనః సంహ్లాద జననీం వర్ణస్యాపి ప్రసాదనీం శోకనాశినీం శ్రియం సంజననీం ఇవ దివ్యాం తామ్ శాలాం హనుమాన్ దదర్శ||
తదా రావణపాలితా శాలా మాతాఇవ పంచభిః ఇన్ద్రియార్థైః పంచ ఇన్ద్రియాణి తర్పయామాస ||

అయం స్వర్గః అయం దేవలోకః అయం ఇంద్రస్యపురీ భవేత్ ఇతి మారుతిః అమన్యత | ఇయం పరాసిద్ధిః స్యాత్ అపి మారుతిః అమన్యత ||

తత్ర కాంచనాన్ ప్రదీపాన్ దేవనేన మహాధూర్తైః పరాజితం ధూర్తానివ అస్తి| ప్రధ్యాయత ధూర్తాం ఇవ అస్తి|| దీపానాం ప్రకాశేన రావణస్య తేజసా చ భూషణానాం అర్చిభిః ప్రదీప్తా ఇతి అమన్యత|| తత్ర కుథాసీనమ్ నానావర్ణాంబరస్రజమ్ నానావేషభూషితమ్ వరనారీణామ్ సహస్రం వానరః అపశ్యత్ || తే రాత్రౌ క్రీడిత్వా ఉపరతం పాననిద్రావశం గతం తదా అర్థరాత్రే పరివృత్తే బలవత్ సుష్వాప|| తత్ శాలా నిఃశబ్దాంతర భూషణమ్ ప్రసుప్తమ్ నిఃశబ్ధాంతర సభ్రమరం మహత్ పద్మవనం యథా విరురుచే||

మారుతిః తాసాం సుయోషితామ్ సంవృతదన్తాని మీలితాక్షాణి పద్మసుగంధిని వదనాని అపస్యత్ || మత్తషట్పదాః ఇమాని ముఖ్పద్మాని ఫ్హుల్లాని అమ్బ్బుజానివ పునః పునః నియతమ్ ప్రార్థయన్తి|| శ్రీమాన్ మహాకపిః తాని గుణతః ఉపపత్త్యా సలిలోద్భవైః సమాని ఇతి అమన్యత | రావణస్య తస్య సా శాలా తాభిః స్త్రీభిః విరాజితా | తారాభిః అభిశోభితా ప్రసన్నా శారదీ ద్యౌ ఇవ శుశుభే||
తాభిః పరివృత్తః సః రాక్షసాధిపః తారాభిః అభిసంవృత్తః శ్రీమాన్ హ్యుడుపతిః ఇవ శుశుభే||

యాః తారాః పుణ్యశేష సమవృత్తాః అమ్బరాత్ చ్యవన్తే తాః కృత్స్నాః ఇమాః సంగతాః ఇతి తదా హరిః మేనే || తత్ర యోషితామ్ ప్రభావర్ణ ప్రసాదః చ శుభార్చిషామ్ మహతీనామ్ తారాణామివ సువ్యక్తమ్ విరేజుః|| సా పానావ్యాయమ కాలేషు వ్యావృత్త గురుపీన స్రక్ప్రకీర్ణ వర భూషణాః నిద్ర అపహృత చేతసః సన్తి|| కశ్చిత్ పరమయోషితః వ్యావృత్త తిలకాః కశ్చిత్ ఉద్భ్రాన్తనూపురాః కశ్చిత్ పార్శ్వే గళితహారాః చ
అన్యాః ముక్తాహారావృతాః కాశ్చిత్ విస్తత్రవాససః వ్యావిద్ధరశనాదామాః వాహితాః కిశోర్యాః ఇవ ఆసీత్|| సుకుణ్డలధరాః అన్యాః విచ్ఛిన్నమృదితస్రజాః మహావనే గజేంద్రమృదితాః ఫ్హుల్లాః లతా వ ఆసీత్ ||కాసాంచిత్ యోషితాం స్తనమధ్యేషు ఉత్కటాః చంద్రాంశుకిరణాభాః చ హారాః సుప్తాః హంసా ఇవ బభుః|| పరాసాంశ్చ వైడూర్యాః పక్షిణః కాదమ్బాః ఇవ అన్యాసామ్ హేమసూత్రాణి పక్షిణః చక్రవాకా ఇవ|| జఘనైః పులినైః ఇవ తాః హంసకారణ్డవాకీణాః చక్రవాకోపశోభితాః ఆపగా ఇవ రేజుః|| సుప్తాః కింకిణీజ్వాలసంకోశాః హైమవిపులామ్బుజాః భావగ్రాహాః యశస్తీరాః నద్యా ఇవ ఆబభుః|| కాసాంచిత్ మృదుషు అంగేషు కుచాగ్రేషు చ సంస్థితాః శుభాః భూషణరాజయః భూషణానీవ బభూవుః || కాసాంచిత్ ముఖమారుతకంపితాః అంశుకాంతాశ్చ వక్త్రాణాం ఉపరి ఉపరి పునః పునః వ్యాధూయన్తే||

నానావర్ణసువర్ణానాం పత్నీనామ్ వక్రమూలేషు తాః రుచిరప్రభాః ఉధ్దూతాః పతాకాః ఇవ రేజిరే|| శుభార్చిషామ్ కాసాంశ్చిత్ యోషితాం కుణ్డలాని అత్ర ముఖ మారుత సంసర్గాత్ మందం మందం వవల్గుశ్చ|| తదా ప్రకృత్యా శర్కరాసవగంధైశ్చ సురభిః సుఖః తాసామ్ వదననిఃశ్వాసః రావణం శిషేవే|| కశ్చిత్ రావణ యోషితాః రావణానన శంకాశ్చ పునః పునః సపత్నీనామ్ ముఖాని ఉపాజిఘ్రన్|| రావణే అత్యర్థం సక్త మనసః తా వరస్త్రియః అస్వతంత్రాః తదా సపత్నీనామ్ ప్రియమేవ ఆచరన్ || అన్యాః ప్రమదాః పరిహార్య విభూషితాన్ బాహూన్ రమ్యాణి అంశుకాని ఉపనిధాయ శిశ్యిరే|| అన్యాః అన్యస్యాః వక్షసి కాచిత్ పునః తస్యాః భుజం అపరా అన్యస్యాః అంకం అపరా తస్యాః భుజౌ శిశ్యిరే|| మదస్నేహవశానుగాః అన్యోన్యస్య ఉరుపార్శ్వకటీపృష్ఠం సమాశ్రితాః పరమనివిష్టాంగ్యః శిశ్యిరే|| అన్యోన్య భుజసూత్రేణ గ్రథితా సా స్త్రీమాలా సూత్రే గ్రథితా మత్తషట్పదాః మాలేవ శిశ్యిరే || అన్యోన్యమాలాగ్రథితమ్ సంసక్త కుసుమోచ్చయమ్ వ్యతివేష్టిత సుస్కంధం అన్యోన్య భ్రమరాకులమ్ రావణస్య తత్ స్త్రీవనం మాఘవే మాసి వాయుసేవనాత్ ఫుల్లానామ్ లతానామ్ అన్యోన్యమాలాగ్రథితమ్ అన్యోన్యభమరాకులమ్ ఉద్ధతమ్ వనమ్ ఇవ ఆసీత్ || తదా తాసాం యోషితామ్ భూషణాంగాంబర స్రజామ్ వివేకః సంయుక్తం ఆధాతుమ్ ఉచితేష్వపి న శక్యః||

రావణే సుఖసంవిష్టే వివిధప్రభాః తాః స్త్రియః జ్వలంతః కాంచనాః దీపాః ఇవ అనిమిషాః ప్రేక్షంత ఇవ ఆసీత్|| రాజర్షి పిత్రుదైత్యానామ్ గంధర్వాణాం యోషితః రాక్షసానామ్ యాః కన్యాః తస్య కామవశానుగతాః | సర్వాః తాః స్త్రియః యుద్ధకామేన రావణేన హృతాః సమదాః కాశ్చిత్ మదనేన మోహితాః ఏవ ఆగతాః|| వరార్హం తాం జనకాత్మజాం వినా తత్ర కాశ్చిత్ ప్రమదా వీర్యోపపన్నేన ప్రసహ్య లబ్ధా న గుణేన అన్యకామాపి చ న అన్యపూర్వాచ న || తస్య భార్యా అకులీనా న చ అభవత్ | హీనరూపాచ న | అదక్షిణా చ న | అనుపచారయుక్తా చ న || హీనసత్త్వా చ న | కాన్తస్య న కామనీయా||

ఇమాః రాక్షసరాజభార్యాః యథా రాఘవపత్నీ ఈదృశీ అస్య సుజాతామ్ ఇతి సాధుబుద్ధేః హరీశ్వరస్య బుద్ధిస్తు బభూవ ||
సః ఆత్తరూపః పునశ్చ అచిన్తయత్ | సీతా ధ్రువం గుణతః విశిష్ఠా | అథ మహాత్మా అయం లంకేశ్వరః అస్యాం అనార్య కార్యం కృతవాన్ కష్టమ్ ఇతి ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే వాల్మీకీయే
చతుర్వింశత్ సహస్రికాయాం సంహితాయామ్
శ్రీమత్సుందరకాండే నవమస్సర్గః||

 

 

 

 

 

 

||Om tat sat||